Geschiedenis

Geschiedenis van de Protestantse gemeente te Knokke-Heist

16e eeuw

Tijdens de 16e eeuw kan men voor het gebied van de burgerlijke gemeente Knokke-Heist (Knokke, Heist, Westkapelle, Ramskapelle), alleen tussen 14 mei 1579 en 24 mei 1584, van een echt georganiseerd protestants kerkelijk leven spreken.

Knokke en Heist

Op de eerstgenoemde dag aanvaardde de magistraat van het Brugse Vrije de Religievrede. Op 24 mei 1584 viel de Calvinistische Republiek te Brugge door de soldaten van Farnese. In deze jaren kende men als predikanten te Knokke Balthasar van Dijcke (1580 – 1582), Joos vanden Rosiere (1582 – 1583) en in Heist Engelbertus Egmondanus (1580 – 1584). Deze laatste stond bekend als ex-kloosterling en gewezen pastoor. De schoolmeester van Heist was een overgegane monnik.

Westkapelle

In Westkapelle leefden er tientallen jaren eerder al Anabaptisten. In de Calvinistische tijd was Tilmannus Cupus (1579 – 1581) er predikant. Hij was een man die een vrij belangrijke rol speelde in de kerkelijke organisatie van de streek. Westkapelle had een reformatorische schoolmeester.

Ramskapelle

Ook Ramskapelle bezat een reformatorische schoolmeester. De enige predikant die daar gestaan heeft, heette Johannes Vossius (1581 – 1582).

Knokke-Heist 1952 – heden

De geschiedenis van de huidige Protestantse gemeente te Knokke-Heist kan men het best indelen naar de ambtstermijnen van de achtereenvolgende predikanten.

Vóór Knokke-Heist een eigen voorganger had, werden de protestanten bezocht door de evangelisten die werkzaam waren in Brugge, namelijk

S.J. Verveld (1930 – 1935)

J. Sterk (1935 – 1941)

H.W. Schutte (1941 – 1950).

Na de bevrijding van 1944 kende Knokke een kleine invasie van Zeeuwen die de verwoestingen van de oorlog ontvluchtten. Deze tijdelijke toeloop van protestanten vormde de aanleiding tot het houden van kerkdiensten in een schoollokaal.

Ds. Hendrik W. Schutte (1952 – 1958)

Toen de Protestantse gemeente te Brugge door de Staat erkend werd, kwam H.W. Schutte in 1952 in Knokke wonen.  De afspraak met het Evangelisatiecomité Silo luidde dat hij als godsdienstleraar aan de kost zou komen, een huishuurvergoeding ontvangen en het werk van plaatselijk predikant op zich nemen. De nieuwe dominee van Brugge zou de sacramenten komen bedienen. Schutte leidde de kerkdiensten, de verenigingen en zette hij zich in voor het pastoraat. In juli, augustus en op feestdagen hield hij afzonderlijk een Nederlandstalige en een Franstalige dienst. Eind 1958 ontving hij een beroep naar Antwerpen en aanvaardde dit. Jaren later werd hij wegens zijn verdiensten als volwaardig predikant erkend en ontving de titel van dominee. Hij overleed op 8 februari 1985.

Ds. Johan N. de Jonge (1959 – 1963)

Opgegroeid in Brussel, kwam deze jonge predikant uit Zwitserland terug om in Knokke-Heist te gaan arbeiden. Zijn werkomstandigheden waren dezelfde als die van zijn voorganger. In de zomertijd werden de diensten tweetalig gehouden. Er ontstond concurrentie met een Pinkstergemeente te Heist.  Positieve contacten waren er met de Franstalige Darbisten. Na het sluiten van een overeenkomst met de Anglicanen werden de diensten in hun kerkgebouw aan de Zoutelaan 77 gehouden.

Ds. Arie M. Middag (1964 – 1973)

Als predikant bijzondere werkzaamheden der Nederlandse Hervormde Kerk had deze herder gearbeid in Nieuw-Guinea. Hij nam de verantwoordelijkheid voor de gemeente Knokke over. De kerkdiensten gingen door in de Anglicaanse kerk of in de pastorie. Tijdens de zomervakantie kwamen predikanten uit Brussel de Franstalige dienst verzorgen. Dankzij het herhaalde aandringen van ds. Middag werden met behulp van fondsen uit Duitsland achtereenvolgens het Protestants centrum (een kerkzaaltje op het gelijkvloers van een appartementsgebouw aan de Zoutelaan 84) en een pastorie vlakbij het station aangekocht. Het vrij plotse overlijden van mevrouw Middag maakte een einde aan deze werkzaamheden.

Ds. Middag overleed op 27 januari 1990.

Dr. Gerard F. Willems (1973 – 2009)

Deze nieuwe persoon was voorheen predikant te Aalst. Zijn eerste taak bestond in het effectief maken van de Staatserkenning der Protestantse Gemeente te Knokke-Heist die dateerde van 30 december 1971. Er werd een bestuursraad opgericht en de vereiste administratie werd in orde gebracht.

Vacant (jan 2010 – 31 augustus 2011)

Tijdens de periode januari tot 31 augustus 2011 heeft de gemeente geen predikant. Van begin 2011 tot eind augustus 2011 zijn er geen diensten.

Ds. Alexander Eberson (1 september 2011 – 2018)

Op 25 september 2011 wordt deze dominee bevestigd als predikant van de Protestantse gemeente te Knokke-Heist. De dienst wordt gehouden in de Anglicaanse kerk (Zoutelaan 77). Ds. Eberson was daarvoor predikant in de Protestantse gemeente te Roeselare.

Ds. Robbert Adrianus Veen (1 augustus 2020 – heden)

In de dienst van 30 augustus 2020 werd ds. Robbert Veen verwelkomd in de gemeente van Knokke-Heist. Niet bevestigd; vanwege veranderde regels in de VPKB, is de formele bevestiging pas na twee jaar dienst toegestaan. De dienst werd gehouden in de Anglicaanse kerk St George, Zoutelaan 77.

Ds. Veen was daarvoor predikant in IJmuiden voor de PKN.